متانول یک الکل بسیار سمی است که از نظر بو و طعم شبیه اتانول است. مسمومیت با متانول یک شکل کشنده از مسمومیت است که می‌تواند باعث اسیدوز متابولیک شدید، اختلالات بینایی و نقص عصبی شود. از خطرات متانول ، ضایعات مغزی است که معمولاً در سمیت متانول توصیف می شوند و به شکل نکروز خونریزی دهنده و غیر هموراژیک گانگلیون های پایه و ماده سفید زیر قشر مغز هستند.
بر اساس دانش امروزی، ضایعات در نواحی جداری، گیجگاهی یا پیشانی نیمکره های مخ و مخچه به ندرت گزارش شده است.
در صورت استنشاق، بلع یا جذب از طریق پوست ممکن است کشنده باشد. استنشاق یا تماس با برخی از این مواد باعث تحریک یا سوزش پوست و چشم می شود که این از عوارض متانول بر پوست و چشم است، گازهای تحریک کننده، خورنده ویا سمی تولید می کند. بخار آن باعث سرگیجه و خفگی می شود.
اکثریت قریب به اتفاق مسمومیت های مربوط به متانول از نوشیدن مشروبات تقلبی و محصولات حاوی متانول رخ داده است که در این رابطه و برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید مقاله "چگونه بفهمیم مشروب، متانول دارد؟" را مطالعه فرمائید.
حداقل دوز کشنده متانول در صورت عدم درمان دارویی بین ۰.۳ تا ۱ گرم بر کیلوگرم است. عوارض متانول بر بدن در صورت تماس حاد (کوتاه مدت)، یا مزمن (طولانی مدت) انسان با متانول از طریق استنشاق یا بلع ممکن است به شکل تاری دید، سردرد، سرگیجه و حالت تهوع نمایان شود. هیچ اطلاعاتی در مورد عوارض متانول درتولید مثل، رشد و یا سرطان زایی آن در انسان در دسترس نیست. با این حال، طی آزمایشات، نقایص مادرزادی در فرزندان موش‌ها و موش‌هایی که از طریق استنشاق در معرض ضرر متانول قرار گرفته‌اند، مشاهده شده است. سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA)، متانول را به عنوان ماده ای سرطانزا، طبقه بندی نکرده است.
متیل الکل به راحتی از دستگاه گوارش و مجاری تنفسی جذب و به طور یکنواخت با توجه به محتوای آب نسبی بافت توزیع می شود. میزان جذب متانول از دستگاه گوارش تقریباً ۴/۸ میلی گرم بر سانتی متر مربع در ساعت است. زمان رسیدن به حداکثر غلظت سرمی متانول بعد از مصرف، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه می باشد.
از طرفی طبق مطالعات اخیر دانشمندان، تشخیص متانول در خون و هوای بازدمی داوطلبان سالم نشان می‌دهد که متانول ممکن است یک ماده شیمیایی با عملکردهای خاص باشد تا یک محصول زائد متابولیک.
متانول خطرات دیگری هم دارد به گونه ای که به راحتی در اثر حرارت، جرقه و شعله ویا قرار گرفتن در مجاورت با اکسید کننده ها ،مشتعل می شود. بخار متانول می تواند ترکیبات انفجاری با هوا ایجاد کند. بخارات ممکن است به منبع احتراق رفته و به عقب برگردند. بیشتر بخارات سنگین تر از هوا هستند و در امتداد زمین پخش شده و در اماکن های کوچک یا محدود (فاضلاب، زیرزمین، مخازن) جمع می شوند که حد قابل اشتعال پایین برای متانول ۶.۰ حجمی و حد بالای قابل اشتعال ۳۶ درصد حجمی می باشد. آن دسته از موادی که با (P) مشخص شده اند ممکن است در هنگام گرم شدن یا قرار گرفتن در معرض آتش به صورت انفجاری پلیمریزه شوند. همینطور پساب های حاوی متانول، ممکن است خطر آتش سوزی یا انفجار ایجاد کند که این یکی دیگر از مضرات متانول می باشد..
