حلالیت دی هیدرات کلسیم کلرید با افزایش دما ، افزایش می یابد. این بدان معنی است که مقدار بیشتری از ترکیب می تواند در دمای بالاتر در آب حل شود.در این مقـاله قصد داریم حلالیت دی هیدرات کلسیم کلراید را در موارد مختلف بررسی کنیم. با مونـو تاو همراه باشید.
دی هیدرات کلرید کلسیم با فرمــول CaCl۲·۲H۲O به عنوان کلــرید کلسیم شناخته می شود. "دی هیــدرات" نشان می دهد. در هر واحدکلسـیم کلرید،دو مولکول آب وجود دارد. ساخـــتار دی هیدرات کلرید کلسیم را به عنوان یک شبکه کریستالی یونی میتوان توصــیف کرد.
مولکول های آب موجود در دی هیدرات کلرید کلسیم نقش مهمی در تثبیت ساختار کریستالی ایفا می کنند. هر مولکول آب با یون های کلرید، پیوندهای هیدروژنی تشکیل می دهد و به نگه داشتن شبکه کریستالی در کنار هم کمک می کند.
دی هیدرات کلرید کلسیم یک ترکیب رطوبت سنجی است و به راحتی رطوبت محیط اطراف را جذب می کند. این خاصیت آن را به عنوان یک عامل خشک کننده تبدیل کرده است.
ساختار و خواص منحصر به فرد دی هــیدرات کلــسیم کلرید، آن را در کــاربردهای مختــلف صنعتی و علمی ارزشــمند می کند.
آب یک مولکول قطبی است و دارای یک بار مثبت بر روی اتم های هیدروژن و یک بار منفـی بر روی اتم اکسیژن است.
انتهای مثبت مولکول آب (هیدروژن) به سمت یـون های کلرید با بار منفی جذب می شود، در حالی که انتهای منفی (اکسیژن) به یون های کلسیم با بار مثبت جذب می شود.
جاذبه الکترواستاتیک قوی بیـن یون ها و مولکول های آب منجر به هیـدراته شدن یون ها می شود. مولکول های آب، هر یون کلسیم و کلرید را احاطه کرده و پوسته ای از مولکول های آب (پوسته هیدراتاسیون) را از طریق فرآیندی به نام حل شدن یا هیدراتاسیون تشکیل می دهند.
فرآیند حلال‌سازی بسیار گرمازا است و مقدار قابل توجهی گرما آزاد می‌کند. این پدیده هنگامی مشاهده می شود که کلرید کلسیم در آب حل می شود و در نتیجه دما افزایش می یابد.
ترکیب نیروهایی جاذبه الکترواستاتیک قــوی بین یون ها ، مولکول های آب و گرمای آزاد شده در طول فرآیند حلال سازی باعث می شود کلرید کلسیم در آب بسیار حل شود.
عوامل متعددی می توانند بر حلالیت کلسیم کلرید دی هیدراته در آب تـــأثیر بگذارند. این عوامل عبارتند از:
♦دمـــا: با افزایش دما، انرژی جنبشی مولکول های آب افزایش می یابد و منجر به برخــورد ذرات جامد کلسیم کلراید می شود.در نتیجه با افـــزایش دما، حلالیت کلسیم کلراید افزایش می یابد.
♦فشار: بر خلاف گازها، حلالیت مواد جامد از جمله کلرید کلسیم به طور قابل توجهی تحت تأثیر تغییرات فشار نیست. بنابراین فشار ، کمترین تأثیر را بر حلالیت کلرید کلسیم در آب دارد.
♦قدرت یــونی: وجود یون های کلرید و کلسیم در حلال می تواند بر حلالیت کلرید کلسیم تأثیر بگذارد.
قدرت یونی بالا، می تواند حلالیت کلرید کلسیم را با ایجاد رقابت برای هیدراتاسیون با یون های کلرید کاهش دهد.
♦pH: pH محلول می تواند به طور غیر مستقیم بر حلالیت کلرید کلسیم تأثیر بگذارد. تغییرات pH می تواند بر حلالیت سایر ترکیبات موجود در محلول مانند کربنات ها یا هیدروکسیدها تأثیر گذار باشد.
ایجاد رسوب یا تشکیل ترکیبات نامحلول ممکن است بر حلالیت کلرید کلسیم تأثیر گذارد.
کلرید کلسیـــم یک ترکیب بسیار محلول است و به دلیل ماهیت یونی می تواند در حلــال های قطبی حل شود.
حلال هایی مانند متانول، اتانول، استون و گلیسرول ، کلرید کلسیم را تا حدودی حل می کنند. این حلال ها دارای ویژگی های قطبی هستند که می توانند با یون های مثبت و منفی کلرید کلسیم برهمکنش داشته باشند و اجازه حل شدن و انحلال را بدهند.
توجه : حلالیت کلرید کلسیم در حلال های غیر آبـی به طور کلی در مقایسه با حلالیت آن در آب کمتر است.
حلالیت همچنین می تواند تحت تأثیر عواملی مانند دما، حضور سایر املاح، و قطبیت های نسبی حلال و کلرید کلسیم باشد.
به طور کلی، آب رایج ترین و کارآمدترین حلال برای حل کردن کلرید کلسیم است، می توان کلرید کلسیم را در حلال های قطبی دیگر حل کرد، اگرچه حلالیت ممکن است نسبتاً کمتر باشد.
دی هیدرات کلسیم کلـــراید به طور گسترده در صنایع مختلف کاربرد دارد.از کـاربرد های رایج دی هیدرات کلسیم کلــراید عبارتند از:
♦ دی هیدرات کلسیم کلرید در زمینه پزشکی: برای درمان هیپوکلسمی و هیپرکالمی و به عنوان یک پرکننده الکترولیت استفاده می شود.
همچنین برای درمان نارسایی حاد و مزمن کلیه، کم آبی بدن، خشکی دهان، از دست دادن مایعات و هیپرکالمی استفاده می شود.
♦ دی هیدرات کلسیم کلرید در زمینه صنعتی: دی هیدرات کلسیم کلرید برای جلوگیری از گرد و غبار، به عنوان عامل خشک کننده و ذوب یخ استفاده می شود. همچنین در تهیه محلول های آب نمک مصنوعی و دانه های کلسیم آلژینات استفاده می شود.
♦ دی هیدرات کلسیم کلرید در صنایع غذایی : از کلرید کلسیم دی هیدرات به عنوان سفت کننده در پنیر و توفو استفاده می شود. علاوه بر این، برای سفت نگه داشتن میوه ها و سبزیجات، کاهش پوسیدگی و محافظت در برابر بیماری های خاص استفاده می شود. دی هیدرات کلرید کلسیم به طور کلی به عنوان ماده ایمن (GRAS) شناخته می شود. پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر درباره ی این موضوع"کلسیم کلـراید خوراکی" را در قسمت خدمـــات آموزشی مطالعه فرمایید.
