قطعاً بهترین روش شست وشوی دست استفاده از مایع دستشویی به همراه آب می باشد،اما گاهی به دلیل عدم دسترسی به آب و یا مایع دستشویی می توان از محلول ضدعفونی کننده و یا ژل ضدعفونی کننده به منظور رعایت بهداشت و بر طرف نمودن فوری میکروب ها، باکتری ها و یا ویروس ها از سطح پوست استفاده نمود.
محلول ضدعفونی کننده دست می تواند،کمتر از ۲۰ ثانیه تمامی میکروب ها و باکتری های موجود در سطح پوست را بی آن که نیازی به آب داشته باشد برطرف نماید و همچنین بدون نیاز به دستمال از سطح پوست خشک شده و برای فردمصرف کننده حس پاکی و تمیزی مطلوبی را ایجادنماید. فرمولاسیون محلول ضدعفونی کننده یا ژل ضدعفونی کننده دست حاوی موادمفید و موثر بر پوست بوده که ضمن تمیز کنندگی باعث تقویت و لطافت بیشتر پوست نیز می شود.
در این مقاله قصد داریم درباره ساخت ژل با کربومر بیشتر بدانیم با مونو تاو همراه باشید.
کربومر نوعی پلیمر است که از اتصال شیمیایی اکریلیک اسید یا آکریلات با آلیل اتر، پلی اکریلیک اسید (هموپلیمر) و پلیمر آکریلات آلکیل الکل با زنجیره بلند (کوپلیمر) تشکیل می شود.
ساختار مولکولی کربومر شامل ۵۲ تا ۶۸٪ گروه اسیدی است، بنابراین اسیدیته و آب دوستــی خاصی دارد و می تواند در آب،اتانول و گلیسرول محلول باشد.
کربومر دارای عملکرد ۱- غلیظ کننده ۲-تعلیق ۳-تثبیت سیستم ۴-تنظیم آزاد شدن آب و مواد فعال است.
کربومرکه به طور گسترده در محصولات مراقبت شخصی و دارویی استفاده می شود.
در کربومر ها خنثی سازی و ضخیم شدن پیوندهیدروژنی وجود دارد.
✔خنثی سازی کربومر:کربومرها حاوی گروه های اسیدی هستند و در فرایندخنثی سازی،از ماده قلیایی استفاده می شود. گروه کربوکسیل در فرایندخنثی سازی با اضافه کردن یک ماده قلیایی یونیزه می شود،به دلیل دفع متقابل بارهای منفی،زنجیره مولکولی پیچ خورده گروه کربوکسیل در حالت انبساط ،گسترش می یابد وحجم اصلی را تا حدود ۱۰۰۰ برابر افزایش می دهد در نتیجه ،در ضخیم شدن کربومرنقش دارد.
خنثی کننده های متداول مورد استفاده عبارتند از هیدروکسید سدیم، هیدروکسید پتاسیم، بی کربنات پتاسیم و تری اتانول آمین (یک ژل درخشان و شفاف با تنظیم pH در حدود ۷ بدست می آید)است، به همین دلیل Carbomer به یون ها حساس گفته می شود.
✔خنثی سازی کربومرضخیم شدن پیوند هیدروژنی
کربومر: کربومر به عنوان یک اهداکننده کربوکسیل می تواند با یک یا چند گروه هیدروکسیل ترکیب شود تا پیوندهای هیدروژنی تشکیل داده و ضخیم شود.
اهداکنندگان هیدروکسیل عبارتند از سورفکتانت های غیر یونی، پلی ال ها و غیره.
با شیوع ویروس کرونا در جهان، تقاضای بازار برای ضدعفونی کننده دست رو به افزایش است. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، شستن مرتب دستها با ضدعفونیکنندههای دستی حاوی الکل یا آب و صابون میتواند این خطر را کاهش دهد.
برای محصولات ضد عفونی کننده بدون شستشو، به دلیل اینکه حاوی الکل است،باید تا بیش از ۷۰ درصد غلیظ شود تا از ثبات سیستم فرمول اطمینان حاصل شود. کربومر دارای اثر ضخیم کنندگی عالی است و بهترین انتخاب برای سیستم فرمول حاوی الکل در محصولات ضد عفونی کننده بدون شستشو است.
♦ مواد اولیه
کربومر ۹۴۰، اتانول،گلیسیرین، تری اتانول آمین،ایزوپروپیل الکل، پروپیلن گلیکول، آب مقطر
♦روش عملیات
در تولید ژل کربومرباید کاملا با احتیاط عمل کرد. زیرا کربومر یک پلیمر است، به سادگی در آب حل نمی شود و ممکن است ژل به صورت گلوله تبدیل شود.
مرحله۱) ابتدا در ظرف همزن دار مقدار ۱۰۰ میلی متر آب مقطر بریزید.
۰.۵ گرم کربومر را به آرامی با یک الک به آن اضافه کنید و منتظر حل شدن کامل آن بمانید. این انحلال ممکن است ۸ تا۱۰ ساعت زمان بر باشد.
مرحله ۲)کربومر اصلی ترین قسمت ساخت ژل است چرا که با عدم حل شدن درآب مقطر،ماده به شکل گلوله ای به وجود می آید.به میزان ۰.۵ درصد پروپیلن گلیکول ،۲ درصدگلیسیرین و ایزوپروپیل الکل را به آن اضافه کنید.
اگر می خواهید زمان تشکیل کلوئید را کوتاه کنید،می توانید از روش گرم کردن آب استفاده کنید،در حین گرم کردن هم بزنید، که حدود ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.
در مرحله پایانی اتانول را به ترکیب اضافه کنید و با هم زدن محلول به حالت یکنواخت برسید.
مرحله ۳) مقدار مشخصی تری اتانول آمین را بردارید و آن را در محلول مورد نظر بریزید.در حالی که مقدار PH را تنظیم می کنید،محلول را با یک میله شیشه ای هم بزنید تا ژل شود.
مرحله ۴)کربومر معمولا بین ۰.۱٪ تا ۰.۵٪ استفاده می شود. این ماده باید قبل از استفاده کاملا مخلوط یا هیدراته شود،در غیر این صورت به درستی عمل نمی کند و خطر تشکیل توده در فرمول نهایی ایجاد می شود.
توجه داشته باشید برای خنثی شدن،باید یک ماده قلیایی اضافه کنید.به آرامی قطره قطره هیدروکسیدسدیم رابه محلول اضافه کنید و مقدار pH را در حین هم زدن اندازه بگیرید. در pH ۷، یک ژل شفاف به دست می آید.
این ماده پس از هیدراته شدن کامل با هیدروکسید سدیم خنثی می شود.در این مرحله Carbomer به یک ساختار ژل تبدیل می شود.
گریدهای کربومر با ویسکوزیته بالا (Carbomer ۹۸۰) و متوسط (Carbomer ۹۷۴) معمولا در ژل های ضدعفونی کننده دست استفاده می شوند.
پراکندگی کربومر باید تا pH ۵-۹(ترجیحاً pH ۶.۵-۷.۵) خنثی شود تا به حداکثر ویسکوزیته ژل برسد.
کربومرها یک ماده مفید در محصولات بهداشتی دست هستند که به بهبود بافت، قوام و اثربخشی آنها کمک می کند.