معرفی کلریدریک اسید ، هیدروکلریدریک اسید

اسید هیدروکلریک (جوهرنمک)توسط شیمیدان جابر بن حیان در اوائل قرن نهم میلادی کشف شد.در گذشته به این اسید، ارواح نمک گفته می شد. اسید کلریدریک آزاد برای اولین بار به طور رسمی در قرن شانزدهم توسط لیباویوس تولید شد. بعدا توسط شیمیدانانی مانند گلاوبر، پریستلی و دیوی در تحقیقات علمی خود استفاده شد. در صورت عدم فشار و خنک شدن، اسید کلریدریک با غلظت ۴۰ درصد یا بیشتر، به گاز تبدیل می شود. اسید کلریدریک در مقایسه با والد بی آب آن که به نام گاز کلرید هیدروژن یا HCl خشک شناخته می شود، به عنوان کلرید هیدرونیوم نیز شناخته می شود.
هیدروکلریک اسید یا اسید کلریدریک با شناسه پاپ کم ۳۱۳،یک محلول شفاف، بی‌رنگ و با بوی بسیار تند از هیدروژن کلرید (HCl) در آب است. هیدروکلریک اسید به‌طور طبیعی در اسید معده یافت می‌شود (pH) این اسید بین ۰ تا ۲ می‌باشد.اسید کلریدریک یک معرف شیمیایی مهم و ماده شیمیایی صنعتی است.
اسید هیدروکلریک نمک یون هیدرونیوم (+H۳O) و کلرید است. این ماده معمولا با ترکیب گاز هیدروژن کلراید با آب تهیه می شود.این اسید یک اسید قوی به شمار می رود، زیرا کاملا در آب جدا می شود. بنابراین می توان از آن برای تهیه نمک های حاوی آنیون کلرید استفاده کرد.
هیدروژن کلرید یک اسید قوی می باشد و دارای یک Ka بزرگ است که بیانگر تفکیک کامل این اسید در آب می باشد.
از میان شش اسید معدنی قوی رایج در شیمی، اسید کلریدریک به عنوان یک اسید مونوپروتیک کمتر احتمال دارد که تحت واکنش کاهش-اکسایش قرار گیرد. این ماده یکی از کم خطرترین اسیدهای قوی می باشد، زیرا علیرغم اسیدیته بودن، از یون کلرید غیر واکنشی و غیر سمی تشکیل شده است.
محلول های اسید کلریدریک با قدرت متوسط در هنگام ذخیره سازی کاملا پایدار هستند و غلظت آن ها با گذشت زمان بدون تغییر باقی می ماند.اسید کلریدریک به طور مکرر در شیمی تجزیه برای تهیه نمونه به منظور تجزیه استفاده می شود. اسید کلریدریک غلیظ بسیاری از فلزات و کلریدهای فلزی اکسید شده و گاز هیدروژن را در خود حل می کند. همچنین با ترکیبات قلیایی مانند کربنات سدیم یا اکسید مس (II) واکنش می دهد و کلریدهای محلول قابل تجزیه و تحلیل را تشکیل می دهد.

فرآیند تولید کلریدریک اسید

 اسید کلریدریک با حل شدن کلرید هیدروژن در آب تهیه می شود. کلرید هیدروژن به شکل های مختلفی می تواند تولید شود.تولید هیدروکلریک اسید در مقیاس کلان همیشه با تولید صنعتی و کلان سایر مواد شیمیایی گره خورده است، مانند فرآیند کلر آلکالی که هیدروکسید، هیدروژن و کلر تولید می کند. تولید کلر منجر به تولید HCl می شود. این اسید بر خلاف موادی مانند اگزالیک اسید، اسید فرمیک، اسید فسفریک و اسید استیک یک ترکیب اسیدی قوی به شمار می آید.
اسید کلریدریک با مولکول آب پیوند داده و یون هیدرونیوم (+H۳O) تشکیل می دهد:
HCl + H۲O ⇌ H۳O+ + Cl−
یکی دیگراز روش های تولید این اسید استفاده از نمک به همراه اسید سولفوریک غلیظ است.
به این ترتیب که نمک و سولفوریک اسید یا نمک و مقداری خمیر نیترات را در کوره ای که دارای همزن می باشد وارد کرده سپس مواد را در دمای ۸۴۰ درجه حرارت می دهند. در مرحله بعد اسید کلریدریک ظاهر شده که می توان آن را پس از سرد کردن و متراکم کردن، از میان جذب کننده عبور داد. در آخر نمک را از کوره خارج می کنند.
۲NaCl + H۲SO۴ → ۲HCl + Na۲SO۴

بازار جهانی فروش و خرید اسید کلریدریک

اروپا، آمریکا و ژاپن سه تولید کننده اصلی هیدروکلریک اسید هستند.تخمین زده می شود که بازار جهانی کلریدریک اسید در سال ۲۰۲۵ به ۱.۹ میلیارد دلار پوند برسد. این رشد را می توان به دلیل افزایش استفاده از این محصول در صنایع دارویی و غذایی نظیر نوشیدنی هایی همچون نوشابه ها دانست.
با توجه به کاربردهای فراوان، این ماده ،حجم خرید و فروش بالایی در بازار جهانی دارد.شرایط حمل و نقل ، مکانیزم عرضه و تقاضا در قیمت هیدروکلریک اسید موثر است.به طور کلی طبق پیش بینی بازار، این محصول می تواند نرخ رشد تقاضای چشمگیری در آینده داشته باشد.
کلریدریک اسیدبا غلظت های متفاوت در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد که پر کاربردترین آنها را می توان محلول ۳۷ درصد دانست.
از برندهای معروف ایرانی و خارجی تولیدکننده اسید هیدروکلریک:شرکت مرک ،شرکت نوترون و شرکت قطران است.
خرید هیدروکلریک اسید با گرید صنعتی ۳۷ درصد و گرید آزمایشگاهی ۳۳ درصد را می توانید از فروشگاه های اینترنتی مونو تاو ، با انواع برندها و گریدهای مختلف انجام دهید.

موارد ایمنی هنگام کار با کلریدریک اسید

♦ در صورت تماس با چشم باید به گونه ای که آب به طور کامل از چشم خارج شود آن را شستشو داد.
♦همچنین در صورت بلعیده شدن نباید مصدوم را وادار به استفراغ نمود زیرا ممکن است سبب بروز مشکلات جدی در مجاری تنفسی گردد.به فرد هوشیار ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلى لیتر آب بخورانید . درصورت امکان، پس ازخوردن آب به فرد شیر دهید. اگر استفراغ به صورت طبیعى اتفاق افتاد دوباره به فرد آب داده به پزشک مراجعه شود.
♦در صورت تماس با پوست، شستشوی آن با آب فراوان به همراه صابون تا دریافت کمک های پزشکی توصیه می شود.
♦در صورت استنشاق مصدوم را به هوای آزاد ببرید و علائم حیاتی را چک کنید.
♦هنگام کار با این اسید حتما از دستکش، عینک محافظ، لباس مناسب و ماسک استفاده کنید و در صورت آلوده شدن لباس و کفش آن را به سرعت تعویض کنید.